16η Ενότητα:
Μουσεία
Τι θα μάθουμε σε αυτή την ενότητα:
- Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία
- Πώς ξεχωρίζουμε την ενεργητική και την παθητική σύνταξη
- Ποια ρήματα σχηματίζονται όπως στα αρχαία ελληνικά
- Πώς κάνουμε έναν απολογισμό (για όσα είδαμε, ακούσαμε, μάθαμε και αισθανθήκαμε) μετά από επίσκεψη σε κάποιο χώρο
- Πώς πείθουμε κάποιον, δικαιολογώντας αυτά που λέμε
- Πώς ξεχωρίζουμε τα μεταβατικά από τα αμετάβατα ρήματα, καθώς και τα ρήματα που παίρνουν αντικείμενο από αυτά που παίρνουν κατηγορούμενο
- Πώς επιλέγουμε τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε από ενημερωτικά κείμενα
1. Στο μουσείο
Σονέτο
Το σονέτο είναι ένα συγκεκριμένο είδος ποίησης που συνδυάζει την αρχιτεκτονική δομή με την εσωτερική αρμονία. Χωρίζεται σε δυο κατηγορίες, το ελισαβετιανό ή αγγλοσαξονικό, με επιφανέστερο εκπρόσωπο τον Σαίξπηρ, που αποτελείται από τρεις τετράστιχες και μια δίστιχη στροφή, και το ιταλικό, με επιφανέστερο εκπρόσωπο τον Πετράρχη, που αποτελείται από δυο τετράστιχες και δυο τρίστιχες στροφές. Εμείς θα ασχοληθούμε εκτενέστερα με σονέτα της δεύτερης κατηγορίας, αφενός γιατί είναι ευρύτερα διαδεδομένα και αφετέρου γιατί από από αυτά επηρεάστηκαν οι Έλληνες σονετογράφοι. Το σονέτο έχει πάντα συγκεκριμένο αριθμό στροφών και στίχων και διακρίνεται για τη μουσικότητά του. Η ονομασία του είναι ιταλικής προέλευσης, από το προβηγκιανό sonet που με τη σειρά του πρέρχεται από το λατινικό sonus ή sonor που σημαίνει ήχος ή μουσικός σκοπός. |
Στο σονέτο, οι ομοιοκαταληξίες της πρώτης στροφής, που είναι πάντοτε πλεκτές ή σταυρωτές και ποτέ ζευγαρωτές, επαναλαμβάνονται και στη δεύτερη. Στα τρίστιχα οι ομοιοκαταληξίες είναι δυο ή τρεις και δεν επιτρέπεται να έχουν καμιά κοινή ομοιοκαταληξία με τα τετράστιχα. Στην Ελλάδα για το συγκεκριμένο μουσικό είδος χρησιμοποιήθηκε ο όρος "δεκατετράστιχο" επειδή αποτελείται από δεκατέσσερις στίχους. Οι πρώτοι οκτώ στίχοι (οκτάβα) εισάγουν ένα πρόβλημα ή θίγουν ένα θέμα και οι επόμενοι έξι εισάγουν τη λύση του προβλήματος ή επαναλαμβάνουν το θέμα που θίγεται επεκτείνοντάς το. Ο ένατος στίχος είναι πάντα μεταβατικός, από το πρόβλημα στη λύση. Ο τελευταίος στίχος συνήθως είναι η κορύφωση του ποιήματος. Τα ελληνικά σονέτα, κατά μίμηση των ιταλικών, είναι γραμμένα σε ιαμβικό ενδεκασύλλαβο στίχο. Η ομοιοκαταληξία είναι διαφόρων ειδών, αν και η σταυρωτή χρησιμοποιείται συχνότερα.
2. Το άγαλμα που κρύωνε
3. Μουσείο Αφής
Πώς κάνουμε έναν απολογισμό (για όσα είδαμε, ακούσαμε, μάθαμε και
αισθανθήκαμε) μετά από επίσκεψη σε κάποιο χώρο
Για να περιγράφουμε ένα χώρο που επισκεφτήκαμε, φροντίζουμε να οργανώσουμε το γραπτό μας σύμφωνα με τα παρακάτω στοιχεία:
• Το όνομα του χώρου που επισκεφτήκαμε, π.χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, βιομηχανία γάλακτος «ΕΒΟΛ» κτλ.
• Πού βρίσκεται, π.χ. στο κέντρο της πόλης, στη βιομηχανική περιοχή κτλ.
• Πότε πήγαμε, με ποιον τρόπο και για ποιο λόγο. (την προηγούμενη Τετάρτη, με λεωφορείο, για να γνωρίσουμε πώς παράγεται το γάλα.. κτλ)
• Τι είδαμε και τι ακούσαμε εκεί. (ποιος μας μίλησε, μας ξενάγησε, τι μας είπε, τους χώρους που επισκεφθήκαμε, μηχανήματα κτλ..)
• Ποιο στοιχείο μάς έκανε ιδιαίτερη εντύπωση.
• Σκέψεις και συναισθήματα από αυτή μας την επίσκεψη.
αισθανθήκαμε) μετά από επίσκεψη σε κάποιο χώρο
Για να περιγράφουμε ένα χώρο που επισκεφτήκαμε, φροντίζουμε να οργανώσουμε το γραπτό μας σύμφωνα με τα παρακάτω στοιχεία:
• Το όνομα του χώρου που επισκεφτήκαμε, π.χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, βιομηχανία γάλακτος «ΕΒΟΛ» κτλ.
• Πού βρίσκεται, π.χ. στο κέντρο της πόλης, στη βιομηχανική περιοχή κτλ.
• Πότε πήγαμε, με ποιον τρόπο και για ποιο λόγο. (την προηγούμενη Τετάρτη, με λεωφορείο, για να γνωρίσουμε πώς παράγεται το γάλα.. κτλ)
• Τι είδαμε και τι ακούσαμε εκεί. (ποιος μας μίλησε, μας ξενάγησε, τι μας είπε, τους χώρους που επισκεφθήκαμε, μηχανήματα κτλ..)
• Ποιο στοιχείο μάς έκανε ιδιαίτερη εντύπωση.
• Σκέψεις και συναισθήματα από αυτή μας την επίσκεψη.
4. Ελληνικό Παιδικό Μουσείο
Εξάσκηση: Βρίσκω τα ρήματα, τα υποκείμενα, τα αντικείμενα και τα κατηγορούμενα