Δ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΟΙ ΗΠΕΙΡΟΙ
Η ΕΥΡΩΠΗ
24. Η ταυτότητα και η θέση της Ευρώπης
Η Θέση της Ευρώπης:
Είναι στα δυτικά της Ασίας και Βόρεια της Αφρικής .
Ανατολικά είναι ενωμένη με την Ασία. Μαζί αποτελούν την Ευρασία. Θα μπορούσαμε δηλαδή να πούμε ότι η Ευρώπη είναι μια χερσόνησος της Ασίας. Σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες η Ευρώπη και η Ασία θεωρούνται μία ήπειρος, η Ευρασία.
Το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης εκτείνεται στο ανατολικό ημισφαίριο εκτός από ένα μικρό μέρος που ανήκει στο δυτικό ημισφαίριο και στη βόρεια εύκρατη ζώνη εκτός από ένα πάλι μικρό μέρος στο βόρειο μέρος της που ανήκει στο βόρειο πολικό κύκλο.
Tα σύνορα της Ευρώπης:
με την Ασία είναι η οροσειρά των Ουραλίων ορέων και ο Καύκασος. Σύνορα επίσης θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν η Κασπία και η Μαύρη θάλασσα.
Με την Αφρική που βρίσκεται νότια της Ευρώπης, χωρίζεται με τη Μεσόγειο θάλασσα και τον πορθμό του Γιβραλτάρ.
Τέλος δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό και βόρεια από τον Αρκτικό ωκεανό.
Είναι στα δυτικά της Ασίας και Βόρεια της Αφρικής .
Ανατολικά είναι ενωμένη με την Ασία. Μαζί αποτελούν την Ευρασία. Θα μπορούσαμε δηλαδή να πούμε ότι η Ευρώπη είναι μια χερσόνησος της Ασίας. Σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες η Ευρώπη και η Ασία θεωρούνται μία ήπειρος, η Ευρασία.
Το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης εκτείνεται στο ανατολικό ημισφαίριο εκτός από ένα μικρό μέρος που ανήκει στο δυτικό ημισφαίριο και στη βόρεια εύκρατη ζώνη εκτός από ένα πάλι μικρό μέρος στο βόρειο μέρος της που ανήκει στο βόρειο πολικό κύκλο.
Tα σύνορα της Ευρώπης:
με την Ασία είναι η οροσειρά των Ουραλίων ορέων και ο Καύκασος. Σύνορα επίσης θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν η Κασπία και η Μαύρη θάλασσα.
Με την Αφρική που βρίσκεται νότια της Ευρώπης, χωρίζεται με τη Μεσόγειο θάλασσα και τον πορθμό του Γιβραλτάρ.
Τέλος δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό και βόρεια από τον Αρκτικό ωκεανό.
25. Ο οριζόντιος διαμελισμός της Ευρώπης
Ακτογραφικά στοιχεία είναι οι χερσόνησοι, οι κόλποι, τα ακρωτήρια, οι πορθμοί, οι ισθμοί, οι διώρυγες, τα νησιά και γενικά οι διάφορες μορφές που μπορεί να έχουν οι ακτές ενός τόπου.
Με τον όρο οριζόντιο διαμελισμό εννοούμε την καταγραφή του συνόλου των ακτογραφικών στοιχείων μιας περιοχής, δηλαδή, τη μορφολογία των ακτών και τις διαφορές που έχουν ως προς το μήκος και το σχήμα.
Κόλπος: τμήμα της θάλασσας που εισχωρεί μέσα στην ξηρά
Χερσόνησος: τμήμα ξηράς που εισχωρεί μέσα στη θάλασσα και η θάλασσα το βρέχει από τρεις πλευρές
Ακρωτήριο: άκρη ξηράς που εισχωρεί βαθιά μέσα στη θάλασσα
Ακτογραμμή: νοητή γραμμή με σχήμα ακανόνιστο, που αποτελεί το σύνορο μεταξύ ξηράς και θάλασσας
Τα Κουίζ μπορεί να περιέχουν διαφημίσεις! Να γίνουν με την επίβλεψη των γονέων.
26. Ο κατακόρυφος διαμελισμός της Ευρώπης
27. Το κ λ ί μ α της Ευρώπης και οι ανθρώπινες δραστηριότητες
Το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού
Από τα ωκεάνια ρεύματα, το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού είναι ένα από τα ισχυρότερα.
Μεταφέρει θερμότητα στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική.
Στην πραγματικότητα, η μέση ετήσια θερμοκρασία στη Βορειοδυτική Ευρώπη είναι γύρω στους 9°C υψηλότερη σε σχέση με τη μέση θερμοκρασία σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος, λόγω του ρεύματος του κόλπου.
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί είναι ο εξής:
το επιφανειακό νερό στο Βόρειο Ατλαντικό ψύχεται λόγω των ανέμων από τις Αρκτικές περιοχές. Αυξάνεται η αλατότητα και η πυκνότητά του, ιδιότητες που το κάνουν να βυθιστεί στον πυθμένα του ωκεανού. Στη συνέχεια, το κρύο νερό μετακινείται προς τον ισημερινό, όπου αρχίζει να θερμαίνεται με αργούς ρυθμούς.
Για την αντικατάσταση όλης αυτής της ποσότητας κρύου νερού, το ρεύμα του κόλπου μετακινεί θερμό νερό από τον Κόλπο του Μεξικού προς το Βόρειο Ατλαντικό.
Μπορεί να διακοπεί η ροή του;
Μετά το τέλος της τελευταίας περιόδου των παγετώνων και μετά το λιώσιμο τεράστιων ποσοτήτων πάγου, ελαττώθηκε η αλατότητα των νερών του Βόρειου Ατλαντικού, λόγω της εισροής όλου αυτού του νέου γλυκού νερού.
Ως αποτέλεσμα, τα ωκεάνια ύδατα στο Βόρειο Ατλαντικό ήταν λιγότερο πυκνά και δεν καταβυθίζονταν πλέον, το οποίο προκάλεσε τη διακοπή της ροής του ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού. Οι θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη ελαττώθηκαν κατά 5°C μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες.
Κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί και στο μέλλον: μια αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και των ατμοσφαιρικών κατακρημνίσεων μπορεί να προκαλέσει την εισροή πολύ μεγαλύτερης ποσότητας γλυκού νερού στο Βόρειο Ατλαντικό.
Επιπτώσεις
Ενδεχόμενη αποδυνάμωση της ροής του ρεύματος του Κόλπου θα προκαλέσει χαμηλότερες θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη και στη Βορειοανατολική Αμερική. Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση από την πιθανή επίπτωση της ψύξης.
Σημαντική ψύξη λόγω της αποδυνάμωσης της ροής του ρεύματος του κόλπου δεν είναι πιθανή αυτόν τον αιώνα.
Από τα ωκεάνια ρεύματα, το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού είναι ένα από τα ισχυρότερα.
Μεταφέρει θερμότητα στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική.
Στην πραγματικότητα, η μέση ετήσια θερμοκρασία στη Βορειοδυτική Ευρώπη είναι γύρω στους 9°C υψηλότερη σε σχέση με τη μέση θερμοκρασία σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος, λόγω του ρεύματος του κόλπου.
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί είναι ο εξής:
το επιφανειακό νερό στο Βόρειο Ατλαντικό ψύχεται λόγω των ανέμων από τις Αρκτικές περιοχές. Αυξάνεται η αλατότητα και η πυκνότητά του, ιδιότητες που το κάνουν να βυθιστεί στον πυθμένα του ωκεανού. Στη συνέχεια, το κρύο νερό μετακινείται προς τον ισημερινό, όπου αρχίζει να θερμαίνεται με αργούς ρυθμούς.
Για την αντικατάσταση όλης αυτής της ποσότητας κρύου νερού, το ρεύμα του κόλπου μετακινεί θερμό νερό από τον Κόλπο του Μεξικού προς το Βόρειο Ατλαντικό.
Μπορεί να διακοπεί η ροή του;
Μετά το τέλος της τελευταίας περιόδου των παγετώνων και μετά το λιώσιμο τεράστιων ποσοτήτων πάγου, ελαττώθηκε η αλατότητα των νερών του Βόρειου Ατλαντικού, λόγω της εισροής όλου αυτού του νέου γλυκού νερού.
Ως αποτέλεσμα, τα ωκεάνια ύδατα στο Βόρειο Ατλαντικό ήταν λιγότερο πυκνά και δεν καταβυθίζονταν πλέον, το οποίο προκάλεσε τη διακοπή της ροής του ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού. Οι θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη ελαττώθηκαν κατά 5°C μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες.
Κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί και στο μέλλον: μια αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και των ατμοσφαιρικών κατακρημνίσεων μπορεί να προκαλέσει την εισροή πολύ μεγαλύτερης ποσότητας γλυκού νερού στο Βόρειο Ατλαντικό.
Επιπτώσεις
Ενδεχόμενη αποδυνάμωση της ροής του ρεύματος του Κόλπου θα προκαλέσει χαμηλότερες θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη και στη Βορειοανατολική Αμερική. Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση από την πιθανή επίπτωση της ψύξης.
Σημαντική ψύξη λόγω της αποδυνάμωσης της ροής του ρεύματος του κόλπου δεν είναι πιθανή αυτόν τον αιώνα.